Luister actief tijdens sollicitatiegesprekken

Veel professionals focussen zich tijdens (de voorbereiding op) een sollicitatiegesprek vooral op het verhaal dat zij zelf willen vertellen. Luisteren is echter nét zo belangrijk. En dan met name actief luisteren: je volledig concentreren op wat er wordt gezegd, in plaats van van een verhaal of opmerking passief aanhoren. In dit blog ontdek je hoe dit werkt.

Het belang van actief luisteren

Actief luisteren betekent je onverdeelde aandacht geven en de boodschap van je gesprekspartner herkennen. Je kunt cruciale informatie missen als je niet – of niet goed genoeg – actief luistert. Tijdens een gesprek over koetjes en kalfjes is dit geen probleem. Maar bij sollicitatiegesprekken is het van vitaal belang om zo veel mogelijk informatie tot je te nemen:

Actief luisteren zorgt voor een natuurlijkere ‘eb en vloed’ van het sollicitatiegesprek.
Actief luisteren leidt tot interacties die zijn gebaseerd op geven en nemen, waardoor je een betere band met je interviewer creëert.
Actief luisteren leidt tot het geven van minder standaardantwoorden. Hoe origineler je antwoordt, des te beter je wordt onthouden en hoe meer kans je maakt op de baan .

Goed luisteren vergroot je vermogen om te beïnvloeden, overtuigen en onderhandelen. Ontdek in de rest van dit artikel hoe je actief luisteren inzet voor betere sollicitatieresultaten.

Oefen actief luisteren

Sommigen zijn ermee geboren, anderen moeten eraan werken: actief luisteren is een skill die je écht moet oefenen om er beter in te worden. Als je tijdens sollicitatiegesprekken wilt profiteren van deze vaardigheid, oefen er dan mee tijdens dagelijkse interacties. Psychologie Magazine geeft hiervoor onder meer de volgende tips:

Erken je verantwoordelijkheid. Goede luisteraars erkennen dat beide gesprekspartners verantwoordelijk zijn voor de uitkomst van een gesprek. Ze zijn zich ervan bewust dat luisteren geen automatisch maar een actief proces is, waar ze dus bewust aandacht aan moeten schenken.
Blijf afleiding de baas. Afleiding ligt altijd op de loer. Zo zitten onze hersenen nu eenmaal in elkaar. Je voorkomt dit door jezelf te uit te dagen je aandacht volledig bij de interactie te houden. Stel vragen, let op iemands lichaamstaal en zorg dat er geen afleiding is. Laat ook je mobiele telefoon links liggen tijdens gesprekken die je aandacht nodig hebben en/of zet je computer(monitor) uit.
Strooi niet met meningen. Neem voordat je reageert de tijd om goed te kunnen begrijpen wat je gesprekspartner precies bedoelt. Onderdruk hiervoor je neigingen om te onderbreken, gehaast over te komen of bijvoorbeeld iemands zinnen af te maken. Vanuit je eigen referentiekader handelen is namelijk een obstakel in interpersoonlijke communicatie: je vormt direct een oordeel over wat iemand zegt en daardoor luister je niet (goed) meer.
Doseer je eigen ervaringen. Probeer niet direct je eigen ervaringen te koppelen aan die van je gesprekspartner. Je riskeert daarmee dat men het idee krijgt dat je hun verhaal niet interessant vindt, maar liever over je eigen ervaringen praat.

Wil je nog actiever aan de slag met actief luisteren? In deze TED Talk geeft geluids- en communicatie-expert Julian Treasure je vijf tools for improving conscious listening.

Tips voor actief luisteren tijdens sollicitatiegesprekken

Denk voorafgaand aan en tijdens een sollicitatiegesprek aan deze tips omtrent actief luisteren:

So far, so good. Jóuw sollicitatie viel op in de stapel en leidde tot de uitnodiging om je kwalificaties verder te bespreken. Men ziet iets in jou wat goed bij de organisatie zou kunnen passen, nu is het tijd om dit te bewijzen met jouw vertel- én luisterskills. Je interviewers letten onder meer op stembuigingen, intonatie en persoonlijke neigingen die jouw karakter schetsen. Luister dus aandachtig naar de vragen, geef eerlijk antwoord en laat zien hoe jouw kwalificaties en persoonlijkheid je een goede aanvulling voor het bedrijf maken.
Enthousiasme werkt aanstekelijk. Oprecht enthousiasme is iets waar elke werkgever geïnteresseerd in is. Zelfs als tijdens het gesprek geen uitgelezen moment voorkomt om je enthousiasme letterlijk te benoemen, kun je tekenen van gretigheid en voorpret voor de baan verwerken in de antwoorden die je geeft. Dit zit hem onder meer in:
Inhoudelijke sollicitatievragen zijn altijd open vragen. Door verder te gaan dan een ‘ja’ of ‘nee’, ontdekken interviewers je inhoudelijke kennis, je gedachtestromen én hoe jij deze onder woorden brengt. Voor het beste resultaat neem je na de vraagstelling enkele seconden de tijd om je gedachten op een rijtje te krijgen, om je interviewers vervolgens te overtuigen met een antwoord dat alle aspecten van de gestelde vraag raakt.
Weet wat men wil horen. Veel sollicitatievragen zijn kansen om te laten zien dat jouw competenties aansluiten op de openstaande functie. Men luistert actief naar twijfel in jouw stem als het aankomt op vaardigheden die belangrijk zijn voor de baan waarop je solliciteert. Zorg dus dat je reageert op vacatures waarvoor je (grotendeels) de juiste competenties hebt en oefen hardop waarom jij de beste kandidaat bent. Door vervolgens beheerste, complete en persoonlijke antwoorden op de sollicitatievragen te geven, krijgen je gesprekspartners vertrouwen in jouw capaciteiten.
Vragen zijn je vrienden. Twijfel je over wat men precies bedoelt? Geef dat dan gerust aan. Verduidelijking vragen is namelijk óók een teken van actief luisteren. Zolang je in je vraag maar helder samenvat wat jij denkt dat de vraag inhoudt en checkt of die samenvatting klopt. Je gesprekspartner zal je laten weten of je op het juiste pad zit, of meer uitleg geven om je op dat juiste pad te krijgen.

Positieve bijeffecten van actief luisteren

Met de tips uit dit artikel word je een beter luisterende gesprekspartner. Tijdens je sollicitatiegesprekken, maar bijvoorbeeld ook in interacties op de werkvloer en binnen je persoonlijke relaties. We wensen je dan ook veel luisterplezier toe.